16 დეკემბერი, 2022

ერლომ ახვლედიანის საოცარი წიგნი სიყვარულისა

მწერალმა და სცენარისტმა ერლომ ახვლედიანმა ლიტერატურული პრემია “საბა” მიიღო რომანისთვის “კოღო ქალაქში”.

“არტ ინფო” გთავაზობთ ამონარიდს ამ საოცარი რომანიდან:

“წიგნი სიყვარულისა

27 თებერვალი. სამშაბათი
მთელი ქალაქი მოვიარე და ფორთოხალი მაინც ვერ ვიშოვე. ხელცარიელი ხომ არ დავბრუნდებოდი შინ და ვიყიდე წიგნი სიყვარულისა.
რა ვუყო ახლა ამ წიგნს? ყდაც რომ შემოვაფცქვნა, მაინც არ იჭმევა.
მოდი, დავწვავ!

28 თებერვალი. ოთხშაბათი.
გვიან გავიღვიძე. ხელ-პირი დავიბანე, ვისაუზმე და ის იყო, შინიდან ვაპირებდი გასვლას, რომ მაგიდაზე დავინახე წიგნი სიყვარულისა. სამსახურში მაგვიანდებოდა, ამიტომ წიგნის დაწვა საღამოსთვის გადავდე.

28 თებერვალი. ოთხშაბათი. საღამო.
დაღლილი დავბრუნდი შინ. არ მინდოდა, დაღლილს დამეწვა წიგნი სიყვარულისა და ამიტომ წიგნის დაწვა ხვალისთვის გადავდე.

29 თებერვალი. ხუთშაბათი.
ადრე გამეღვიძა. უძილობა დამჩემდა ამ ბოლო დროს და ამიტომ წიგნის დაწვა ხვალისთვის გადავდე.

30 თებერვალი. შაბათი.
დღეს კვირაა. უკვე სამი დღეა, რაც სულ კვირაა. არ მინდა, კვირაობით დამწვარი ქაღალდის სუნი იდგეს ოთახში და ამიტომ წიგნს შაბათს დავწვავ.

33 თებერვალი. ორშაბათი.
დღეს მთელი დღე ვოცნებობდი, თუ როგორ დავწვავ სიყვარულის წიგნს: მომცემენ ჯამაგირს; ვიყიდი ღვინოს, ძეხვს, წიწილებს, პურს, ტყემლის საწებელს, კარტოფილს, მწვანილს, მოვამზადებ თორმეტი კვერცხის ტაფამწვარს; არავის დავპატიჟებ; გავშლი სუფრას; მაგიდას მივუდგამ ოთხ სკამს – ერთი მე მაქვს, სამსაც მეზობელს გამოვართმევ; ოთხივე მხარეს მივუჯდები – ზოგს რა უყვარს და ზოგს რა; ხან ამას მივირთმევ და ხან იმას გეახლებით; ბოლოს, როგორც იქნება, დავნაყრდები, შევზარხოშდები; ერთ ჭიქას იატაკზე დავაგდებ – შეიძლება, არც გატყდეს; დავთვრები, დავწვები და დავიძინებ – შეიძლება სიზმარიც ვნახო.
როდის იქნება ჯამაგირი?! ჰო, 31 თებერვალს.

35 თებერვალი. სამშაბათი.
ცოტა თავი მტკივა იმღამინდელი ოცნებისგან. ნაბახუსევიც ვარ. კარგად აღარ მახსოვს, მე ვნახე სიზმარში წიგნი თუ წიგნმა მნახა მე. ერთი ნათელი იყო: მე პატარა ვიყავი, წიგნი – დიდი. ოჰ, ოჰ! რა ცეცხლს შევუნთებდი, რა კვამლი აუვიდოდა, მართლაც ისეთი დიდი რომ ყოფილიყო ეს წიგნი? აფსუს, რა პატარა წიგნებს უშვებენ სიყვარულზე?!

38 თებერვალი. კვირა.
დღეს არა და ხვალ აუცილებლად დავწვავ აი ამ წიგნს. ის შეიძლება ხვალისთვის კიდევ გაიზარდოს.

39 თებერვალი. სამშაბათი.
გავიღვიძე. ხელ-პირი დავიბანე. თმა დავივარცხნე ის იყო, საუზმის ჭამას ვაპირებდი, რომ მაგიდაზე შევნიშნე წიგნი სიყვარულისა. ისედაც ცუდი მადა მაქვს და აქ კიდევ ეს წიგნი! მივედი მაგიდასთან, ორი თითით ავიღე წიგნი და პიანინოზე დავაგდე. შემდეგ ხელები საპნით დავიბანე, მაგრამ მაინც ვერ შევძელი საუზმის ჭამა.
ხვალ აუცილებლად დავწვავ სიყვარულის წიგნს, აუცილებლად!

40 თებერვალი. შაბათი.
წუხელ ცუდი სიზმარი ვნახე. მესიზმრა ჩემი ოთახი, ჩემი პიანინო და მასზე წიგნი, რომელიც მერცხლად ქცეულიყო. შემეშინდა, არ გამიფრინდეს-მეთქი და მისი დაჭერა გადავწყვიტე. დიდხანს ვდიე და ამ დევნაში ყველაფერი, რაც ოთახში იყო, დავამსხვრიე. რას ვჩიოდი – მაინც სიზმარია-მეთქი. მერცხალი კედლებს ეხეთქებოდა, მინებს აწყდებოდა – გარეთ გასაფრენად გზას ეძებდა. სისხლი სდიოდა საბრალოს, მაგრამ მე სულ არ მებრალებოდა. აღარ მახსოვს, როგორ გააღწია სახლიდან. ცისკენ გაფრინდა. თოფს დავტაცე ხელი და ფანჯარა გავაღე. ვესროლე მერცხალს და ავაცილე. სამაგიეროდ, ცას მოვახვედრე და ჩამოვანგრიე. მერცხალი იმ ჩამონგრეულში გაუჩინარდა…
გამეღვიძა, წიგნი პიანინოზე იდო.

43 თებერვალი. ორშაბათი.
ხვალ ხუთშაბათია და, ამიტომ, წიგნს ზეგ დავწვავ…

47 თებერვალი. კვირა.
დღეს ქარი ქრის. რამდენჯერაც გავკარი ასანთს, იმდენჯერ ქარმა ჩააქრო. ყველა ფანჯარა და კარი გამოვაღე, რათა დროზე დაცლილიყო ამინდი ქარისაგან… ხვალ, ალბათ, ქარი ჩადგება. ასანთი არ ჩამიქრება და დავწვავ სიყვარულის წიგნს.

51 თებერვალი. პარასკევი.
გამეღვიძა. ამ ბოლო დროს ძალიან მიყვარს გაღვიძება, რადგან ვიცი, რაღაც სასიამოვნო მელის. შემდეგ ვხვდები – ეს არის წიგნი, რომელიც უნდა დავწვა.

53 თებერვალი. ხუთშაბათი.
არ მახსოვს, წუხელ მეძინა თუ არა. სიზმარი კი მაინც ვნახე. წიგნი სიყვარულისა უზარმაზარ გემად ქცეულიყო და უხერხულად იდგა კლდეებს შორის. გემქვეშ პატარა გუბე იყო. გუბეში ერთი ბაყაყი იჯდა და ყიყინებდა. გემბანის მოაჯირთან მდგარი, თეთრებში გამოწყობილი მგზავრები ხელებს იქნევდნენ. გულში ვფიქრობდი: გემი არსად მიდის, მგზავრებს არავინ აცილებს, ირგვლივ შიშველი კლდეები და ლოდებია – ვის ეთხოვებიან მგზავრები?! გაკვირვებულს გამომეღვიძა და ახლაც მიკვირს.

59 თებერვალი. ოთხშაბათი.
წიგნის დაწვა ხვალისთვის გადავდე შემდეგი გარემოების გამო: დილას პიანინოდან დიდი, ლამაზი სურა გადმოვარდა და გატყდა. საღამომდე მოვუნდი სურის ნამსხვრევების ფეხით დაფშვნას. ბოლოს ლამაზი სურისგან ნაცრისფერი ფხვნილიღა დარჩა. დავიღალე.

62 თებერვალი. სამშაბათი.
ვინმე რომ მოვიდეს და მკითხოს: წიგნს დაწვავდი თუ ხელს მოიჭრიდიო, არც კი დავფიქრდებოდი, ისე ვუპასუხებდი – წიგნს დავწვავდი-მეთქი.

65 თებერვალი. კვირა.
მშვენიერი დილა გათენდა. სულ არ შეეფერება ასეთი დილა თებერვალს და ამიტომ, წიგნის დაწვა ზეგისთვის გადავდე.

69 თებერვალი. სამშაბათი.
გათავდა. მორჩა. დღეს აუცილებლად დავწვავ სიყვარულის წიგნს. სად დავდე წიგნი? პიანინოზე იდო ბოლოს. ყველგან ვეძებე: უჯრებში, მაგიდაზე, საკუჭნაოში, პიანინოს ქვეშ, სამზარეულოში, წიგნის თაროებზე (უამრავი წიგნი იყო და არცერთი იმათგანი არ იყო წიგნი სიყვარულისა), ჩემოდნებში, კარადებში; საგანგებოდ ვიყიდე დღეს სერვანტი – არც იმაზე იდო სიყვარულის წიგნი. პიანინოზე არ მინახავს – რაღა მაინც და მაინც პიანინოზე იქნება-მეთქი.
თვალი მაინც გავაპარე – პიანინოზე იდო, ოღონდ თვალებს არ დავუჯერე.
ვერ ვიპოვე წიგნი სიყვარულისა და ამიტომ, ვერ დავწვი იგი. რომ დამეწვა, შემდეგ რაღა მეპოვნა?!

73 თებერვალი. ხუთშაბათი.
დღეს 73 თებერვალია. როგორც იქნა, მომცეს ჯამაგირი. ვიყიდე ღვინო, პური, ყველი, კარაქი, წიწილები, ტყემლის საწებელი, მწვანილი, ლობიო, კვერცხი და არავინ დავპატიჟე. მეზობელს სამი სკამი გამოვართვი. ერთი მე მქონდა. მაგიდის ოთხივე მხარეს თითო სკამი მივუდგი. ოთხივე მხარეს მე მივუჯექი და ხან ამას ვჭამდი და ხან იმას. დავნაყრდი. შევზარხოშდი. ჭიქა იატაკზე დავაგდე. არ გატყდა. დავთვერი, დავწექი და დავიძინე. მესიზმრა: წიგნი იდგა ერთ ვრცელ მინდორზე და ცას სწვდებოდა. ეს ჩემი საკანცელარიო წიგნი იყო. ამ დავთარში შემქონდა ყველაფერი. ის ყველაფერს იტევდა. სწორედ ამ “საკანცელარიო წიგნში” შეხვდნენ ერთმანეთს ლია და ჯიმშერი, შიგნით შევიდნენ. მეც მოვინდომე შესვლა. დიდხანს ვუარე გარს და შესასვლელი ვერ ვუპოვე. ვიდექი და ვუცქეროდი სიყვარულის უზარმაზარ წიგნს…
უცებ, წიგნს ბოლი ავარდა. ნელ-ნელა გადაიხსნა და დავინახე, ფურცლებს როგორ მოსდებოდა ალი. ცეცხლის უზარმაზარ ენებს შორის გავარჩიე უჩვეულო ხედები: თვალუწვდენელი ველები, მყუდრო ქოხები, მშვიდი ტბები და იალქნიანი ნავები ტბებში, მზის ამოსვლა და მზის ჩასვლა, დათვი ხეზე მთვარიან ღამეში, უზარმაზარი ხმაურიანი ქალაქები, მყუდროს ჩაბურთული მდინარის ნაპირები…
და ერთი ნათელი დღე – ფურცელი, რომელსაც ცეცხლი აღამებდა და აშავებდა. წიგნი სულ იხსნებოდა და იხსნებოდა. ცეცხლის ენებს შორის გავარჩიე უამრავი შეყვარებული. ისინი კოცნიდნენ, ეფერებოდნენ, ამშვიდებდნენ, ეთხოვებოდნენ ერთმანეთს – ვაჟები და ქალები. ყველა სევდისმომგვრელად ლამაზი იყო. იხსნებოდა და იხსნებოდა წიგნი და ფურცლებსა და ცეცხლს შორის სულ ახალი და ახალი სახეები ჩნდებოდა… ალი ცას სწვდებოდა. ვუცქეროდი და ოფლი მდიოდა მხურვალებისგან…
გამომეღვიძა. არ დამზარებია პიანინოსთან მისვლა. წიგნი მშვიდად იდო პიანინოზე.

75 თებერვალი. კვირა.
წვიმდა. ვიჯექი ფანჯარასთან და ვიწრო, ქვით მოკირწყლულ ქუჩას დავყურებდი. არავინ იყო ქუჩაში. მხოლოდ ერთხელ გამოჩნდა პალტომოხურული გოგონა, რომელმაც ქუჩა გადაირბინა. კიდევ დიდხანს ვიდექი ფანჯარასთან და დავცქეროდი ქუჩას.

76 თებერვალი. კვირა.
ყველას უკვირს ჩემს გარდა – დღეს ასეთი ოთხკუთხედი მზე რომ ამოვიდა აღმოსავლეთიდან. ვიცანი ჩემი სიყვარულის წიგნი. არა უშავს, გავიფიქრე: საღამოს სად ჩავა, თუ არა ჩემს ოთახში?!
ბოლოს და ბოლოს, მე ვიყიდე იგი, ცას ხომ არ უყიდია?!

77 თებერვალი. პარასკევი.
შემხვდა ნაცნობი. მკითხა. მეც ვუპასუხე. მან კვლავ მკითხა. მე კვლავ ვუპასუხე. შემდეგ მე ვკითხე. მან არ მიპასუხა.
ახლა აღარ მახსოვს, რა მკითხა და რა ვუპასუხე. არც ის მახსოვს, რა ვკითხე და რაზე არ მიპასუხა. არც ის მახსოვს, ნაცნობი შემხვდა თუ უცნობი. არც ის მაგონდება, მყავს თუ არა ნაცნობი საერთოდ… გულმავიწყობა დამჩემდა ამ ბოლო დროს და ამიტომ წიგნის დაწვა გადამავიწყდა.

79 თებერვალი. სამშაბათი.
მართალი გითხრათ, აღარ მსურს წიგნის დაწვა. შევაჩვიე თვალი მას და ასე მგონია, დაბადებიდანვე ამ პიანინოზე იდო. როგორც ეს ხელი, ისე შემეთვისა, შემესისხლხორცა. იყოს, რას მიშლის? რატომ უნდა დავწვა?
მირჩევნია, ხელი მოვიჭრა.

29 მარტი. ოთხშაბათი.
შემიყვარდა სიყვარულის წიგნი.

1 აპრილი. შაბათი.
დღეს არა და ხვალ აუცილებლად წავიკითხავ სიყვარულის წიგნს.

3 აპრილი. ორშაბათი.
გავიღვიძე. რაღაც მიხარია. ჯერ ვერ ვხვდები, რა მიხარია. შემდეგ ვხვდები – ეს არის წიგნი სიყვარულისა, რომელიც უნდა წავიკითხო. ავდექი. ხელ-პირი დავიბანე. ავიღე პიანინოდან წიგნი და მაგიდას მივუჯექი. გადავშალე… წიგნი შიგნიდან სულ შავად ჩაფერფლილიყო…
გულამოსკვნით ავტირდი…

9 აპრილი. კვირა.
მთელი ქალაქი დავიარე, მაგრამ ვერსად ვნახე წიგნი სიყვარულისა. გამყიდველმა მითხრა, თითო კაცზე თითო იყოო. ხელცარიელი ხომ არ დავბრუნდებოდი შინ და ფორთოხალი ვიყიდე.
მერე?..”